به طور حتم واژه یا کلمه تراشه به گوشتان خورده است و فرقی نمی‌کند که این تراشه یا پردازنده در گوشی موبایل، کامپیوتر، کنسول بازی و یا تلفن هوشمند چگونه می‌تواند تغییرات و تحولاتی را ایجاد کند. می‌توان گفت پردازنده مغز یک دستگاه هوشمند به حساب می‌آید و تمامی دستورات شما توسط این قطعه کوچک و پرقدرت پردازش می‌شود. درست مانند مغز انسان، همه فعل و انفعالاتی که درون یک گوشی هوشمند اتفاق می‌افتد، باید ابتدا توسط پردازنده تایید شود. به عبارت دیگر، می‌توان از تراشه‌ها با نام قلب تپنده این دستگاه‌ها یاد کرد؛ چرا که درصد زیادی از انتظارات ما از یک دستگاه دیجیتال توسط این قطعه برنامه ریزی و عملی می‌شود.
تراشه از انواع و اجزا مختلف تشکیل شده است.

CPU یا واحد پردازنده مرکزی که از آن به عنوان قسمت اصلی تراشه سی پی یو نام می‌برند و وظیفه اصلی آن پردازش فرمان‌های سیستم عامل و سایر اپلیکیشن‌ها است.

GPU یا واحد پردازنده گرافیکی نیز نمایش user interface یا رابط کاربری برنامه ها، به خصوص بازی‌ها جزو گرافیک یک گوشی موبایل را برعهده دارد.

قطعه مهم دیگر در Soc مودم است که اجازه می‌دهد از طریق شبکه‌های مخابراتی به اطلاعات دسترسی داشته باشید. مودم سیگنال‌های بی سیم را به داده‌ای تبدیل می‌کند که تلفن شما نیاز دارد. به طور مثال WiFi، G، ۳G، ۴G، GPS، بلوتوث، رادیو FM و…. از جمله تجهیزات ارتباطی تلفن همراه هستند که اجرای آن‌ها روی دستگاه شما به نسخه تلفن هوشمند یا تبلت همچنین قیمت و موقعیت جغرافیایی آن‌ها بستگی دارد.

DSP: سی پی یو به خاطر حجم کاری که دارد توانایی پردازش و محاسبات پیچیده را ندارد. برای همین وظیفه محاسبات سخت‌تر به قسمت پردازش سیگنال دیجیتالی داده شده است. فعالیت‌هایی مثل غیر فشرده کردن محتوا‌های صوتی یا دیتای حاصل شده از ژیروسکوب.

ISP: پردازش دیتایی که از دوربین وارد موبایل می‌شود و تبدیل آن‌ها به عکس یا ویدئو، بر عهده پردازشگر سیگنال تصویر است.

NPU: این پردازش بیشتر در گوشی‌های پیشرفته‌تر و گران‌تر استفاده شده است. کاری که پردازشگر شبکه عصبی بر عهده دارد مربوط به حوزه هوش مصنوعی می‌باشد. مثلا تشخیص صوت و تصویر، جدا سازی سوژه‌ها و … که بسیار در عکاسی کاربردی و مهم است.

روی تراشه‌ها معمولا اعدادی در واحد نانومتر نوشته شده است. این عدد‌ها نشان دهنده ابعاد یک تراشه هستند و هر چقدر کمتر باشند به معنی این است که تراشه سیم کشی داخلی کمتری دارد. این موضوع بهینه بودن تراشه و مصرف کمتر انرژی توسط آن را نشان می‌دهد.اصطلاح علمی برای این اعداد، فناوری ساخت است. در حال حاضر بهینه‌ترین تراشه‌ها دارای فناوری ساخت ۵ نانومتری هستند.

گفتنی است؛ هر ریز تراشه، وظیفه و یا وظایف خاصی را در مدار انجام می‌دهد. عموماً هر ریز تراشه چندین ورودی دارد که با پردازش این ورودی ها، مقادیر خروجی را تولید و در بخش خروجی خود قرار می‌دهند. بعضی از ریز تراشه‌ها با سیگنال‌های آنالوگ کار می‌کنند.

مزیت‌های استفاده از Soc‌ها

Soc‌ها اندکی از Cpu‌ها بزرگتر هستند، اما عملکرد آن‌ها فراتر از cpu‌ها است. به عبارت دیگر با cpu‌ها نمیتوان رایانه‌ای کوچک‌تر از ۱۰ سانتی متر مربع تولید کرد، زیرا به چندین تراشه نیاز دارد که به صورت فشرده داخل مدار یا داخل cpu قرار می‌گیرد. اما در مقابل با soc‌ها میتوان یک رایانه کوچک مانند تلفن همراه هوشمند یا تبلت تولید کرد چرا که هرچه تعداد تراشه‌ها و حافظه‌ها داخل تراشه پردازنده بیشتر باشد خارج از تراشه به فضای کمتر نیاز است از این رو در تراشه soc قطعات زیادی به صورت فشرده قرار می‌گیرد و فضا برای قطعات خارجی بیشتر می‌شود به طور مثال برای تبلت و گوشی‌های هوشمند فضای کافی وجود دارد تا باتری بزرگتری استفاده شود و کارکرد سیستم هم بالاتر می‌رود.

معایب استفاده از soc‌ها

یکی از معایب این تراشه گوشی این است که قابلیت تغییر و افزایش و کاهش قطعات را ندارد. به بیان دیگر در رایانه‌های بزرگ به راحتی می‌توان قطعات cpu و ram را تعویض کرد و ارتقا داد، اما این قابلیت در soc ممکن نیست و یکی از نقاط ضعف این تراشه گوشی به حساب می‌اید. البته احتمالا در اینده soc‌هایی تولید می‌شود که بتوان به راحتی به ان‌ها قابلیت‌های جدیدی اضافه کرد و اصطلاحا به روز رسانی کرد.

منبع: نبض فناوری