ایدا لاولیس چهره‌ای کمتر شناخته شده در علوم رایانه است. او در واقع اولین نظریه پرداز و برنامه نویس رایانه است آیدا لاولیس، دختر لرد بایرون شاعر برجسته انگلیس، که در تاریخ ۱۰ دسامبر۱۸۱۵  در لندن متولد شد. تاریخ‌نگاران معتقد هستند که مادر ایدا او را به مطالعه ریاضی تشویق کرد. در آن دوره زمانی زنان انگلیسی اجازه ورود به دانشگاه را نداشتند در نتیجه مادر ایدا تصمیم گرفت بهترین اساتید خصوصی را برای آموزش او استخدام کند. ایدا علاوه بر ریاضیات، موسیقی و زبان فرانسه را نیز آموزش دید. او در ۱۲ سالگی علاقه زیادی به پرواز پیدا کرد به طوری که در دوران نوجوانی خود موفق شد کتابی به نام Flyology را از یافته‌های خود منتشر کند.

زندگی ایدا پس از اولین ملاقات با دانشمند بزرگی به نام چارلز ببیج در سال ۱۸۳۳ به کلی تغییر کرد. ببیج که متوجه علاقه و استعداد او به ریاضیات شد. ایدا را به دیدن نمونه کوچک از ماشین محاسباتی خود به نام difference engine دعوت کرد. ببیج با تولید این ماشین قصد داشت محاسبات طولانی ریاضیاتی را انجام دهد.

در سال ۱۸۴۲، ایدا مقاله‌ای از دانشمند ایتالیایی لوئیجی منابرا به زبان فرانسوی مطالعه کرده و آن را به انگلیسی ترجمه کرد. این مقاله طرحی شماتیک از ماشین تحلیلی ببیج ارائه داده بود. منابرا در این مقاله، آموزش‌ها وسخنرانی‌های ببیج را به رشته‌ی تحریر در آورده بود. در آن زمان ببیج از مطالعه و تحقیق روی ماشین قبلی ناامید شده و مشغول طراحی ماشین جدیدی بود. ماشین جدید او توانایی انجام محاسبات بسیاری پیچیده‌تر ریاضی را داشت.

طرح اولیه‌ی ماشین تحلیلی ببیج، بسیار خارق‌العاده و حرفه‌ای بود. این طرح نشان‌دهنده‌ی نبوغ بالای دانشمند انگلیسی بود چرا که به‌عنوان اولین کامپیوتر قابل برنامه‌نویسی تاریخ نیز شناخته شد. در تعاریف مدرن این ماشین را یک تورینگ کامل می‌نامند. ماشین تحلیلی ببیج بخش‌هایی همچون منطق ریاضی، جریان کنترلی با استفاده از لوپ‌ها، برنچینگ دستور‌العمل و هم‌چنین حافظه‌ی مجزا داشت. نکته‌ی جالب این که تمامی این بخش‌ها با نیروی بخار یا دست و با قطعات مکانیکی کار می‌کردند.

به‌هرحال ببیج ترجمه‌ی ایدا از مقاله‌ی فرانسوی را خواند و به او پیشنهاد داد که خودش مقاله‌ای در این مورد بنویسد. از نظر ببیج، ایدا ظرفیت لازم برای نوشتن چنین مقاله‌ای را داشت. ایدا به جای نوشتن مقاله‌ی جدید، نظرات خود را به‌صورت یادداشت‌هایی به متن اصلی منابرا اضافه کرد. یادداشت‌های ایدا به ترتیب الفبا از A تا G ادامه داشتند و در بخش G، الگوریتم مشهور او قرار داشت. این یادداشت‌ها سه برابر متن مقاله‌ی اصلی بودند. در نهایت وقتی ترجمه‌ی او با نام Sketch of Charles Babbage’s Analytical Engine چاپ شد، اکثر کتاب نوشته‌های ایدا بوند.

بخش اعظمی از یادداشت‌های ایدا در این مقاله،‌ اضافه کردن معادلات جبری برای توضیح چگونگی انجام معادلات ریاضی توسط موتور تحلیلی بود. ببیج نیز یکی از سخت‌ترین معادلات (اعداد برنولی) را برای ایدا ارسال کرد تا آن را به تحقیقات خود اضافه کند. نکته‌ی مهم این که ایدا اشکالاتی در معادلات ببیج پیدا کرد که شخص ببیج بعدا آنها را به‌عنوان اشتباهات جدی نام برد. به‌هرحال مقاله‌ی ایدا شامل اولین برنامه‌ی کامپیوتری (الگوریتمی برای اعداد برنولی) بود و به همین دلیل این ریاضی‌دان به‌عنوان اولین برنامه‌نویس تاریخ شناخته می‌شود.

ایدا لاولیس در مطالعات خود ایرادات ماشین تحلیلی ببیج را نیز توضیح داد. این کشف ایرادات به عنوان اولین فرآیند دیباگ در تاریخ شناخته می‌شود. ایدا با مقاله خود دورانی جدید در علوم کامپیوتر رقم زد. اقدام او اولین گام در مسیر درک عملکرد کامپیوترهای مدرن، فراتر از ماشین حساب بود. ایدا لاولیس معتقد بود هر چیزی مانند موسیقی، الفبا یا تصاویر که قابلیت تبدیل شدن به اعداد داشته باشد توانایی محاسبه شدن و تغییر کردن توسط کامپیوترها را دارد.