در نگاه اول، «مهندسی» و «مدیریت» دو تخصص کاملا مجزا به نظر می‌رسند، اما واقعیت این است که این دو حرفه شباهت‌های زیادی به هم دارند. اگرچه کار روزانه یک مهندس با وظایف یک مدیر متفاوت است، اما مهارت و دانش به دست آمده از مهندسی، می‌تواند در تبدیل شدن به یک مدیر خوب موثر باشد.

در این مقاله به بررسی وظایف، ویژگیها و خصوصیات مدیر عامل خوب و تاثیر مهارت‌های مهندسی در تبدیل شدن به یک مدیر موفق می‌پردازیم.

مدیر خوب کیست؟

یک مدیر “شخصی است که مسئول کنترل یا اداره همه یا بخشی از یک شرکت یا سازمان است”. هرچند این تعریف از مدیر در ظاهر آسان به نظر می‌رسد، وظایف مدیریتی می‌توانند بسیار پیچیده و چالش‌برانگیز باشند.

اما ویژگی مدیر خوب چیست و یک مدیر موفق کیست؟ به طور خلاصه، چیزی که از شما یک مدیر موفق می‌سازد، میزان تلاش و داشتن نقش رهبری برای کمک به موفقیت همه اعضای تیم است.

براساس یک مقاله منتشر شده در Harvard Business Review، مهم‌ترین خصوصیت مدیر خوب، داشتن توانایی دیدن ویژگی‌های منحصر به فرد و کمک به توسعه نقاط قوت هر عضو تیم است.

به طور کلی، یک مدیر خوب چند ویژگی مشخص دارد. در زیر، ده ویژگی یک مدیر خوب آورده شده است:

• مربیگری و منتورینگ
• کمک به رشد همه اعضای تیم
• توجه به شرایط و مشکلات هر عضو تیم
• سازنده و نتیجه‌گرا بودن
• گوش دادن فعالانه و داشتن مهارت‌های ارتباطی قوی
• تعهد و مسئولیت‌پذیری
• داشتن چشم‌انداز و استراتژی مشخص
• توانایی همدلی
• داشتن مهارت‌های سازماندهی و مدیریت زمان
• داشتن مهارت رهبری

شباهت دو حرفه مهندسی و مدیریت

اما شباهت اصلی بین دو حرفه مهندسی و مدیریت چیست و این دو مهارت چگونه می‌توانند به هم مرتبط باشند؟

هدف یک مهندس حل مشکلات است. ایجاد یک محصول، از بین بردن نواقص و بهبود عملکرد، بخشی از وظایف مهم یک مهندس در راستای حل مساله هستند.

از طرف دیگر، مدیران نیز باید اطمینان حاصل کنند که مشکلات موجود حل می‌شوند. آن‌ها این کار را با یافتن افراد مناسب برای هر موقعیت شغلی، پیگیری پیشرفت و ارائه زیرساخت های لازم انجام داده و به عنوان تسهیل کننده عمل می‌کنند.

مهارت‌های مهندسی که در تبدیل شدن به یک مدیر موفق نقش دارند

مهندسان به دلیل ماهیت کار خود، مهارت‌هایی را به دست می‌آورند که نقش مهمی در دنیای مدیریتی و کسب و کارها دارند. در ادامه این مهارت‌ها را بررسی می‌کنیم.

برنامه‌ریزی، مدیریت زمان و حل مسئله

در طول دوران تحصیل و کارآموزی، مهندسان باید به برنامه‌ریزی و مدیریت پروژه‌های متنوعی بپردازند. هر یک از این پروژه‌ها مهلت ارائه مشخصی داشته، نیاز به پیدا کردن یک راه حل نوآورانه و کارآمد دارند و باید به روشی کاملا ساختار یافته انجام شوند. هر 3 مهارت اهمیت زیادی در دنیای مدیریت و پیشبرد کسب و کارها دارند و از مهم‌ترین وظایف یک مدیر خوب محسوب می‌شوند.

توجه به جزئیات

مهندسی نیازمند داشتن توجه زیاد به جزئیات، در حین دیدن تصویر کلی و بزرگ‌تر است. مدیریت نیز نیازمند داشتن توجه زیاد به جزئیات و مسائلی است که ممکن است از دید کارکنان و اعضای تیم پنهان باشد. بنابراین یک مهندس خبره، می‌تواند از این مهارت خود در نقش مدیریتی نیز استفاده کند.

توانایی کار تیمی و ارتباطات قوی

مهندسان برای انجام پروژه‌ها باید با افراد بسیاری در ارتباط بوده و همکاری کنند. در نتیجه، اغلب مهندسان مهارت کار تیمی و ارتباطات بین فردی بسیار خوبی دارند که در مدیریت نیز ویژگیهای بسیار مهمی محسوب می‌شوند.

مهارت تجزیه و تحلیل و پردازش داده

مهندسی و ریاضیات پیوند مستقیم و کاملا نزدیکی باهم دارند. برای موفقیت در تجارت نیازی به داشتن استعداد ریاضی ندارید، اما مطمئناً داشتن مهارت‌های تحلیلی و کار با اعداد می‌تواند به شما در پیشبرد وظایف مدیریتی، از جمله هنگام بررسی داده‌ها، نوشتن طرح تجاری و…  کمک کند.

مهارت‌های کامپیوتری پیشرفته و دانش فنی

همه مشاغل به طرق مختلفی نیاز به استفاده از فناوری دارند. بسیاری از مهندسان علاوه بر داشتن مهارت‌های کامپیوتری پیشرفته، در حوزه برنامه نویسی و همچنین درک کاربردها و محدودیت‌های فناوری روز، اطلاعات زیادی دارند که می‌تواند در جایگاه مدیریتی بسیار کمک کننده باشد.

دیگر مهارت‌های مهم برای تبدیل شدن به یک مدیر خوب

برخی از مهارت‌های نرم و دانش عملیاتی که برای مدیریت ضروری هستند به اندازه کافی در نقش مهندسی پرورش نمی‌یابند، بنابراین لازم است برای تبدیل شدن به یک مدیر خوب، این مهارت‌ها و دانش را نیز یاد بگیرید. گذراندن یک دوره مدیریت، مطالعه کتابهای مدیریتی و بازاریابی، در کنار تقویت مهارت‌هایی که در ادامه آورده شده است، می‌تواند به شما کمک کند تا عملکرد بهتری در نقش مدیریتی خود داشته باشید.

ثبات و قابلیت اطمینان

کارمندان باید بدانند که مدیرشان فردی دارای ثبات و قابل اعتماد است. کارکنان برای شفاف سازی در مورد اهداف سازمانی، مشکلات در مورد کار خود و مشاوره برای کمک به بهبود کار به شما مراجعه خواهند کرد. بنابراین، باید بتوانند به شما اعتماد کرده و احساس نزدیکی کافی برای بیان مسائلشان داشته باشند.

کارمندان باید به مدیر خود ایمان داشته باشند و بدانند که منافع و رفاه آن‌ها برای مدیرشان اهمیت زیادی دارد. اگر کارمندان احساس کنند که از آن‌ها حمایت نمی‌شود، رقابت ناسالم در محل کار افزایش پیدا می‌کند.

تصمیم‌گیری و پذیرش مسئولیت

مدیران تازه کار گاهی اوقات برای تصمیم گیری، به ویژه تصمیمات مهم، دچار مشکل می‌شوند. تفکر بیش از حد در مورد یک تصمیم یا تمرکز بر جزئیات بی‌اهمیت، از رایج‌ترین اشتباهات مدیران تازه کار هستند. یک مدیر خوب، مهارت بالایی در تصمیم‌گیری دارد و عواقب تصمیم‌های خود را پذیرفته و در قبال آن‌ها مسئولیت‌پذیر است.

مدیران باید رویکردی منطقی و ساختاریافته برای تصمیم‌گیری اتخاذ کنند و در عین حال خونسردی خود را حفظ کنند. همچنین باید بتوانند در شرایط دشوار بهترین تصمیم را بگیرند. اگر کارمندی مشکلات رفتاری یا عملکردی از خود نشان می‌دهد، مدیران باید اعتماد به نفس و قدرت لازم را داشته باشند تا وارد عمل شده و بدون ترس از قضاوت یا برخورد کارمند، درباره این موقعیت تصمیم‌گیری کنند.

همدلی و حساسیت

هوش هیجانی که شامل حساسیت و همدلی می‌شود، مهارت نرم بسیار مهمی است که همه مدیران مدرن باید داشته باشند. داشتن هوش عاطفی یا هوش هیجانی، ویژگی کلیدی یک مدیر خوب است.

یک مدیر خوب باید متوجه فشارها و شرایطی که کارمندانش با آن دست و پنجه نرم می‌کنند باشد و برای بهبود شرایط اقدامات لازم را انجام بدهد. فشارهای کنترل نشده در محیط کار می‌تواند منجر به فرسودگی شغلی، اضطراب، افسردگی و عدم تعهد شود.

در مورد مسائلی مانند استرس و اضطراب مطمئناً لازم است تا حساسیت و همدلی بیشتری از سوی مدیران وجود داشته باشد.

حل تعارض

یکی از مهم‌ترین مهارت‌های یک مدیر خوب، مهارت حل تعارض است. تعارض در هر محیط کاری و در هر جمعی می‌تواند اتفاق بیافتد، چراکه ویژگی شخصیتی افراد با یکدیگر متفاوت است. بنابراین، مدیران خوب نه تنها باید از تعارض آگاه باشند و بتوانند نشانه‌های آن در محیط کار را تشخیص دهند، بلکه باید توانایی خوبی در رفع آن نیز داشته باشند.

رها کردن چنین مسائلی و بی‌توجهی به آن‌ها، می‌تواند آسیب زیادی به روحیه و عملکرد کارکنان زده و در نهایت به ضرر کل کسب و کار تمام شود.

جمع‌بندی

مهندسی و مدیریت دو مفهوم جدا هستند که باوجود تفاوت‌ها، ارتباط نزدیکی نیز باهم دارند. مهندسان مهارت خوبی در برنامه‌ریزی و مدیریت پروژه، حل مساله، کار تیمی و روابط بین فردی، تجزیه و تحلیل و توجه به جزئیات دارند، که تمامی این موارد جزو ویژگی‌های مهم و ضروری یک مدیر خوب محسوب می‌شوند.

بنابراین می‌توان گفت مهندسان پتانسیل خوبی برای تبدیل شدن به یک مدیر موفق دارند، اما بهتر است علاوه بر گذراندن دوره‌های مدیریتی، مهارت‌های نرم دیگری را نیز در خود تقویت کنند که در این مقاله به معرفی آن‌ها پرداختیم.

منبع: جاب ویژن