این روزها استفاده از درایوهای SSD به دلیل مزیت‌هایش نسبت به HDD با اقبال کاربران مواجه شده است. هر چند این درایوها فاقد قطعات متحرک هستند اما باز هم این امکان وجود دارد که از لحاظ فیزیکی معیوب و غیر قابل استفاده شوند. به همین خاطر در ادامه این نوشتار به معرفی علائم خرابی SSD پرداخته و از نشانه های مرگ اس اس دی برایتان خواهیم گفت.

فرقی ندارد که سیستم شما، یک کامپیوتر دسکتاپ باشد یا لپ‌تاپ معمولی با یک سخت افزار قدیمی؛ این روزها توصیه می‌شود که فضای ذخیره‌سازی سیستم خود را از هارد پر سر و صدای HDD به درایو SSD تغییر دهید. چرا که درایوهای SSD نسبت به HDD سریع‌تر بوده و از مقاومت بیشتری برخوردارند. علاوه بر این SSD نسبت HDD بسیار کم‌مصرف‌تر بوده و همین عوامل استفاده از آن‌ها را ساده‌تر می‌کند.

با این حال درایوهای SSD بدون عیب و ایراد نبوده و البته از طول عمر مناسبی نیز برخوردارند. طول عمر مفید SSD بین ۵ تا ۷ سال است اما باز هم ممکن است که این درایوها زودتر از موعد از کار بیفتند.

به همین خاطر در ادامه این نوشتار  به معرفی دلایل از کار افتادن SSD پرداخته و از نشانه های مرگ اس اس دی برایتان می‌گوییم تا با دانستن نشانه‌های پایان عمر اس اس دی بتوانید از اطلاعات ارزشمند خود حفاظت کنید.

 

 

حافظه SSD چگونه آسیب می‌بیند؟

همانطور که می‌دانید هیچ گونه قطعه‌ی متحرکی در SSD وجود ندارد از این رو آسیب‌هایی که برای HDD متصور است در مورد SSD موضوعیت ندارند. درست است که اجزای حافظه SSD از آسیب پذیری کمتری برخوردارند اما احتمال دچار شدن به ایرادهای فیزیکی ممکن است و بنابراین باید علائم خرابی SSD را جدی گرفت.

البته SSD دارای مدارهای محافظتی خاصی بوده که از این درایوها در مقابل بعضی اختلالات مانند افزایش ولتاژ یا قطع شدن ناگهانی برق حفاظت می‌کنند. در واقع این امکان وجود دارد که در اثر قطع جریان برق، اطلاعات موجود در SSD از بین برود و در نتیجه آن باید به نشانه های مرگ اس اس دی اهمیت داد.

یکی دیگر از مشکلاتی که درایوهای SSD با آن مواجه هستند، محدودیت آن‌ها در تعداد چرخه‌های خواندن و نوشتن اطلاعات روی یک سلول است. این محدودیت از مهمترین دلایل از کار افتادن SSD بوده و دیگر حافظه‌های فلش نیز با آن روبرو هستند.

با این حال، این درایوها می‌توانند چندین سال عمر کنند و نباید نسبت به آن‌ها بدبین بود. علاوه بر این نتایج تحقیقات حاکی از آن است که نسل جدید این درایوها کمتر دچار مشکل می‌شوند. اما در ادامه به نشانه های مرگ اس اس دی پرداخته و از علائم خرابی SSD برای شما خواهیم گفت.

 

 

نشانه‌های یک SSD در حال مرگ

در دیسک‌های HDD علائم و نشانه‌های خرابی بسیار واضح بوده و شنیده شدن صدای ویر یا تیک‌تیک از نشانه‌های مهم خرابی این حافظه است. اما این علائم در مورد درایوهای SSD وجود ندارد. در نظر داشته باشید که ارزان‌ترین و مطمئن‌ترین روش تست سلامت اس اس دی، نصب نرم‌افزارهای مناسب روی سیستم است.

در زمینه ایراد های به وجود آمده در SSD می‌توان به نرم‌افزار کریستال دیسک مارک (Crystal Disk Mark) برای کاربران ویندوز و نرم‌افزار اسمارت ریپورتر لایت (Smart Reporter Lite) برای کاربران Mac OS اشاره کرد. در ادامه به دلایل از کار افتادن SSD و نشانه های مرگ SSD خواهیم پرداخت.

خطاهای مربوط به بد بلاک (Bad Block)

بد بلاک‌ها در SSD را می‌توان مشابه بد سکتورهای‌ هاردهای HDD دانست. معمولاً در چنین مواقعی خواندن یا نوشتن فایل‌ها زمان زیادی می‌برد. از این رو گاهی پیغام‌های خطا در این خصوص مشاهده می‌شود. شایع‌ترین این خطاها عبارتند از:

(A file cannot be read or written to the hard drive) بدین معنی که امکان خواندن یا نوشته شدن فایل‌ها در درایو SSD وجود ندارد.

(Your PC/file system needs to be repaired) یعنی فایل سیستم کامپیوتر شما نیاز به تعمیر دارد.

(Active applications often freeze up and crash) بدان معنا که اپلیکیشن‌های فعال آسیب دیده‌ و معمولاً کرش می‌کنند.

(Frequent errors while moving files) بروز خطا در هنگام انتقال فایل‌ها در سیستم.

 

 

یکی از مشکلات رایج SSD بد بلاک‌ها هستند که در این مواقع سیستم در باز کردن فایل‌ها و برنامه‌های سنگین و حجیم عملکرد کندی دارد. در صورتی که این علامت خرابی SSD را مشاهده کردید، بهترین کار نصب و اجرای نرم‌افزارهای Crystal Disk Mark یا Smart Reporter Lite یا Hard Disk Sentinel است.

با کمک این اپلیکیشن‌ها ایرادهای دستگاه خود را پیدا کرده و اگر معلوم شد که درایو SSD شما معیوب است باید از اطلاعات خود پشتیبان گرفته و نسبت به تهیه SSD جدید اقدام کنید. در ادامه به معرفی سایر نشانه های مرگ حافظه اس اس دی می‌پردازیم.

سیستم نمی‌تواند فایلی را بنویسد یا بخواند

یکی دیگر از هشدارهای خرابی اس اس دی مربوط به مشکل در خواندن و نوشتن اطلاعات است. در این حالت با یکی از این دو اخطار مواجه خواهیم بود:

(The system detects the bad block while writing data to the drive, and thus refuses to write (data

خطای اول بدان معناست که سیستم در حین نوشتن اطلاعات بد‌بلاک پیدا کرده و بنابراین قادر به خواندن اطلاعات نیست. مشاهده‌ این پیغام ربطی به خراب شدن SSD ندارد. معمولاً خود سیستم این مشکل را به صورت خودکار رفع کرده و حتی می‌توان با تغییر محل ذخیره‌ فایل یا ری‌استارت کردن سیستم، اطلاعات را بازیابی کنید.

(The system detects the bad block after the data has been written, and thus refuses to read (that data

خطای دوم مربوط به این است که سیستم پس از نوشته شدن اطلاعات بدبلاک پیدا کرده و قادر به خواندن اطلاعات نیست. در صورت مشاهده‌ پیغام دوم امکان بازیابی اطلاعات به این سادگی‌ها وجود ندارد.

در این حالت شاید بتوانید با استفاده از روش‌های خاصی اطلاعات خود را بازیابی کنید اما نباید امید چندانی برای بازگشت اطلاعات خود داشته باشید. به وجودآمدن بد‌بلاک پس از نوشتن اطلاعات بدین معناست که متاسفانه تمام اطلاعات موجود در درایو از دست رفته است.

 

 

خطای فایل سیستم نیاز به تعمیر دارد

ممکن است تا به حال پیام‌هایی با مضمون خراب شدن فایل سیستم و نیاز به تعمیر آن مواجه شده باشید. البته گاهی اوقات ظاهر شدن این پیغام‌ها علت ساده‌ای مانند خاموش نکردن درست سیستم دارد. اما ممکن است این پیغام‌ها دلایل دیگری داشته و نشان از وجود بد بلاک‌ها و یکی از علائم خرابی SSD باشد.

البته ابزارهای متنوعی برای حل این مشکل وجود دارد و پلتفرم‌های ویندوز، مک و لینوکس دارای قابلیت‌هایی هستند که می‌تواند مشکلات مربوط به فایل سیستم را رفع کند. همانطور که مشاهده کرده‌اید، سیستم‌عامل در صورت بروز خطا بلافاصله راهکارهایی را برای حل مشکل پیشنهاد می‌دهد تا بتوانید ساختار فایل سیستم را تعمیر کنید.

در نظر داشته باشید که بروز پی در پی این خطا می‌تواند دلیلی بر خراب شدن اس اس دی باشد و شاید دیگر نتوانید به داده‌های خود دسترسی پیدا کنید. هر چند این احتمال وجود دارد که بتوانید اطلاعات از دست رفته را بازیابی کنید، اما چنین کاری با مشکلاتی همراه است. بنابراین اگر با پیغام خطای فایل سیستم مواجه شدید، باید نسبت به تهیه‌ نسخه‌ پشتیبان اقدام فرمایید. در ادامه به سایر دلایل از کار افتادن SSD خواهیم پرداخت.

 

 

Crash کردن پشت سر هم سیستم هنگام بالا آمدن ویندوز

اگر سیستم شما در هنگام بوت شدن کرش کند و تنها با ری‌استارت بالا بیاید باید به عملکرد SSD سیستمتان شک کنید. این مشکل می‌تواند نشانه‌ وجود بد بلاک یا از بین رفتن اطلاعات درایو شما باشد. بنابراین بهترین کار این است که از اطلاعات خود یک نسخه‌ پشتیبان تهیه کرده و به دنبال یک SSD جدید باشید.

برای تست سلامت درایو خود می‌توانید یکی از برنامه‌هایی که در بالا بدان اشاره کردیم را دانلود و سیستم خود را با آن اسکن کنید. پس از تهیه‌ نسخه‌ پشتیبان می‌توانید درایو SSD را فرمت کرده و سیستم عامل را مجددا روی دستگاهتان نصب کنید.

درایو SSD به حالت Read-Only در می‌آید

البته این علامت خرابی SSD چندان متداول نبوده اما بعضی از کاربران با این مشکل مواجه شده‌اند. در این حالت SSD امکان اجرای عملیات نوشتن اطلاعات روی درایو را به کاربران نمی‌دهد و در واقع سیستم تنها در حالت Read-Only قرار گرفته است. اگر با این خطا مواجه شدید، یعنی درایو SSD‌ شما از بین رفته است اما امکان بازیابی و تهیه بکاپ از اطلاعات وجود دارد.

برای این کار قبل از اینکه SSD معیوب را از سیستم خود جدا کنید، یک‌ هارد اکسترنال یا دستگاه ذخیره سازی دیگر را به سیستم متصل کنید. در این حالت SSD به صورت Read-Only عمل می‌کند و می‌توان تمام اطلاعات را درون هارد اکسترنال کپی کرد.

 

 

جمع‌بندی و پاسخ به سوالات پرتکرار

در مطلب فوق به معرفی دلایل از کار افتادن SSD پرداخته و پس از آن نشانه های مرگ اس اس دی را برایتان تشریح کردیم. اگر شما هم علائم خرابی SSD را در سیستم خود مشاهده می‌کنید، بهتر است هرچه زودتر با استفاده از نرم‌افزارها و روش‌های فوق نسبت به وضعیت سلامت درایو اس اس دی خود اطمینان حاصل کرده و نسبت به تهیه بکاپ و در نهایت تعویض درایو خود اقدام کنید.

میزان عمر حافظه NVME M.2 بیشتر است یا M.2 SSD؟

عمر حافظه SSD ارتباط مستقیمی با نوع تراشه‌های فلش به کار رفته و نحوه استفاده از آن بستگی داشته و هیچ ارتباطی به نوع درگاه اتصال آنها نداشته و موارد ذکر شده صرفاً استانداردهای ارتباطی حافظه اس اس دی با مادربرد شما محسوب می‌شود.

چگونه می توان عمر اس اس دی را افزایش داد؟

با استفاده از برنامه‌های مدیریت سلامت SSD نظیر SSD Fresh می‌توانید عمر درایو اس اس دی خود را بهبود دهید. همچنین غیرفعال سازی Hibernate و Page Files و عدم استفاده از Defragmentation هم می‌تواند تاثیر چشمگیری در افزایش عمر درایو اس اس دی داشته باشد.

 

منبع: شهر سخت افزار